Tekst: Mgr. Michał Kawulok
W 2022 roku koszty życia poszybowały w górę. Inflacja i rosnące ceny energii nękają wiele gospodarstw domowych. Rok 2023 przyniesie wiele zmian legislacyjnych dotyczących m.in. państwowego wsparcia socjalnego, pomocy w zakresie potrzeb materialnych czy emerytur. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.
Istotną zmianą w styczniu jest podwyższenie minimum socjalnego i życiowego o 5,2 proc. Celem jest poszerzenie kręgu osób uprawnionych do korzystania z państwowego wsparcia socjalnego i pomocy w trudnej sytuacji materialnej oraz zwiększenie tych świadczeń. Minimum socjalne wzrosło więc do 3 130 koron miesięcznie, a minimum życiowe do 4 860 koron miesięcznie.
W obszarze państwowego wsparcia społecznego zasiłki na dzieci zostały podniesione o 30% w ujęciu ogólnym, co w praktyce oznacza 200 koron. Jednocześnie, w związku ze wspomnianym podwyższeniem minimum socjalnego, rozszerzy się zakres rodzin uprawnionych do tego świadczenia. Na przykład dla czteroosobowej rodziny z dwójką dzieci w wieku pięciu i dwunastu lat próg dochodowy wynosi 47 736 koron miesięcznie (Jest to dochód netto. Ale jeśli żona jest na przykład na zasiłku rodzicielskim, to również wlicza się do progu dochodowego). Jeśli rodzice mają niższy dochód, mają prawo do zasiłku.
Jednym z najważniejszych dostępnych obecnie świadczeń, które mają pomóc rodzinom i seniorom w ponoszeniu rosnących kosztów, jest dodatek mieszkaniowy, przeznaczony dla osób, które na mieszkanie wydają więcej niż 30% swoich dochodów. Główną korektą jest zmiana konstrukcji normatywnego kosztu mieszkania, która spowoduje wzrost świadczenia dla osób, szczególnie z mniejszych gospodarstw domowych i z mniejszych miejscowości. Wzrosną również koszty normatywne dla gospodarstw domowych ogrzewających się paliwami stałymi, np. węglem. Zmienia się również podział na grupy ze względu na liczbę członków gospodarstwa domowego. Gospodarstwa jedno- i dwuosobowe zostaną połączone w jedną kategorię. Dzięki temu dodatek będzie mógł być lepiej adresowany do mniejszych gospodarstw domowych. Wysokość dodatku w wielu przypadkach może iść w tysiące koron miesięcznie. Na przykład senior, którego emerytura wynosi 17 000 koron, a koszt (łącznie z SIPO) wynajmowanego mieszkania wynosi 13 000 koron, może od stycznia otrzymywać 7 900 koron miesięcznie.
W zakresie potrzeb materialnych dochody z tytułu pracy uczniów i studentów w ramach praktycznej nauki zawodu oraz dochody z tytułu zatrudnienia nie będą wliczane do dochodu podlegającego przeliczeniu, jeżeli stanowią dochód dziecka pozostającego na utrzymaniu. Nowa regulacja powinna zachęcić dzieci pozostające na utrzymaniu do uzyskiwania legalnego dochodu w czasie, gdy nie uczęszczają do szkoły.
W zakresie emerytur nastąpił wzrost emerytur w związku z regularną waloryzacją, a teraz także tzw. dodatek wychowawczy. Jest to zwiększenie emerytury z tytułu wychowywania dziecka lub dzieci. Przez dziecko rozumie się dziecko własne lub przysposobione, ale także dziecko wzięte pod opiekę w miejsce opieki rodzicielskiej, tak że np. rodzic zastępczy również może mieć prawo do dodatku edukacyjnego, jeżeli przez określony czas sprawował opiekę nad dzieckiem w jak największym zakresie. Celem jest docenienie zasług opiekunów. Jest to stała kwota, która w 2023 roku będzie wynosić 500 koron miesięcznie. W przypadku wychowywania więcej niż jednego dziecka, kwota ta jest mnożona przez liczbę dzieci. Zdecydowana większość powinna otrzymać świadczenie za opiekę nad dziećmi automatycznie, bez konieczności składania wniosku.
Te innowacje stanowią tylko część działań, jakie państwo czy rząd podejmuje w odpowiedzi na aktualne problemy społeczne i w żadnym wypadku nie są panaceum na dzisiejsze trudne czasy. Jeśli obywatel potrzebuje i chce indywidualnie rozwiązać swoją niekorzystną sytuację społeczną, zawsze ma możliwość skorzystania z pomocy poradni. Przykładem takiej usługi jest Charytatywna Poradnia Trudności Finansowych i Prawnych, która działa na zasadach bezpłatności i anonimowości. Klienci są traktowani indywidualnie, a ich sytuacja jest zawsze rozpatrywana dyskretnie.
Poradnia znajduje się: przy ul. Hrabińskiej 458/33, 737 01 Czeski Cieszyn i jest czynna od poniedziałku do czwartku w godz. 8.00-14.00, z wyjątkiem środy, kiedy to przyjmuje tylko po wcześniejszym umówieniu spotkania w godz. 9.00-17.00. Tel. 731 454 650, 734 796 858.
